Verslag van de X-Flow 2004.

Schipper Menso de Jong

Zaterdag om 6 uur opgestaan en 1/2 7 van huis vertrokken.

7 uur op de boot (in Muiderzand) en om 8 uur vertrokken richting Lelystad. Heerlijk ruime wind langs de dijk. Helaas ging het bij de sluis niet zo vlot dus was ik iets te laat voor de bijeenkomst.

Ook liep ik vast op weg naar de passantenkom, volgende keer rechts aanhouden werd me later verteld.

Na de erwtensoep weer aan boord gekomen kwam ik er achter dat ik nog maar een stuk of 10 lucifers had. In het restaurant waren ze vervolgens zo gul om er nog 10 te geven, waarvan helaas de helft al gebruikt was. Maximaal 3 lucifers per dag dus!

Vervolgens iedereen voor laten gaan en als laatste vertrokken (behalve Henri natuurlijk).

Rustig de haven uit gevaren en snel die envelop open. 11 steden dit keer. Veel, maar wel een uitdaging en in ieder geval niet die ingewikkelde Meep.

Ik had natuurlijk al een beetje zitten plannen i.v.m.de weersverwachting en het tij: eerst naar Texel, dan naar Vlieland, dan naar Terschelling en dan weer terug naar het Ijsselmeer. Nu dus eerst nog langs Urk, Lemmer en Medemblik. Na de Wadden kon ik dan nog een rondje langs Stavoren, Enkhuizen en Muiden maken.

Urk was een nog bekende van de vorige Singlehanded. Een matig windje en pal achter dus ernstig overwogen te gaan spinakeren. Maar ja, dan ga je een knoop sneller maar ben je heel veel tijd kwijt met hijsen en strijken. Het ging weer harder waaien, dus toch maar niet. Bovendien had ik dit jaar een grote oude genua die ik kon rollen en die gaf ook aardig wat snelheid, zeker als ie uitgeboomd is.

In Urk snel aangelegd en naar de havenmeester toe, die stond al klaar met z'n stempel een bood bovendien aan de brief te posten.

Door naar Lemmer. Weer voor de wind. Helaas had iemand bij het hoekje van de polder een bos geplant! Daar viel de zuidenwind dus even helemaal weg. Al peddelend (met de peddel van de bijboot) kon ik weer uit de luwte komen.

Inmiddels werd het donker, helaas weer in een geul vol onverlichte boeien. Op de heenweg zag ik nog net wat, toen snel naar een restaurant om te stempelen. Een paar collega's stopten daar, maar door naar Medemblik was voor het originele plan wel zo aantrekkelijk. Het moest ook bezeild zijn gezien de zuidenwind.

Helaas liep ik vast vlak buiten het onverlichte geultje, met zeer weinig snelheid gelukkig. Met 2 motersconden was ik weer los en op weg.

Een mooi koersje uitgezet zonder onverlichte boeien. Een schitterende sterrenhemel met de melkweg. Via de rode ISO 4 een prachtige nachttocht naar Medemblik. Dankzij de GPS kan ik de haveningang vinden, maar pas toen ik er 0,1 mijl vandaan zat! Wat een mini-lampjes van dat Regatta-center en dan nog een beschoeiing er om heen en de lampen van de stad als achtergrond! Misschien voor niet kleurenblinden goed te zien, maar juist 's nachts zie ik rood en groen beter dan overdag. De ingang van de “oude” haven zag ik al van verre. Misschien was ik ook wel een beetje moe, vanaf ½ 7 onderweg tot 12 uur 's avonds...

In de jachthaven de eerste de beste (enorme) vrije box ingedoken, geholpen door een stel vriendelijke buren. Inmiddels was het middernacht, dus lekker gaan slapen en de wekker op 7 uur.

Om kwart over 7 de boot uit en op zoek naar een stempel. Dat lukt dus niet, geen hond op straat in Medemblik op zondagochtend om half 8.Na een half uur zoeken uiteindelijk maar een stuk van de lokale zondagkrant gescheurd als bewijs en daarna ook nog een visitekaartje gepakt bij een winkel.

Zeilend de haven uit na de minimale 8 uur rusttijd, vastgelopen nog in de haven, dus toch nog weer 2 seconden motoren en snel naar Den Oever.

Af en toe regen maar gelukkig nog steeds die prettige zuidenwind.

Bij de sluis lagen twee andere singlehanders al te wachten. Ik kon de sluis in varen en 5 minuten later weer er uit en door de brug. Even later waren we gedrieen op weg naar Oudeschild met nog altijd die zuidenwind.

Ging snel. De wind draaide naar het zuidwesten en in Oudeschild konden we zonder gemotor aanleggen en stempelen. 5 minuten later kruisend op weg naar het Molengat, maar met stroom mee. Goddelijk kruisen en ruime wind in het Molengat was nog mooier!

Op zee was natuurlijk weer heerlijk rustig en overzichtelijk. Harry voor voor me en probeerde al spinakerend voor me te blijven. Helaas voor hem was de wind nogal veranderelijk dus hij was er druk mee bezig. Ik deed ondertussen de afwas en ruimde de boot op. De lucht vertoonde ondertussen spectaculaire wolkenpartijen, regenbogen en zonnestralen. Zie de foto's.

Rustig gleden Texel en Vlieland voorbij. Net tussen de eilanden bij de EG ton kon ik 30 graden afvallen maar door een windshift was het opeens bijna aan de wind. Helemaal niet vervelend, bij weinig wind gaat het harder aan de wind.

Stroom mee bij Vlieland en inmiddels toch nog net donker geworden. Gelukkig brandt er een complete kerstverlichting. Maar de wind was bijna op en met een stroom van 3 knopen was het een kwestie van dwars op de geul varen om er niet uitgespoeld te worden. Even moteron en vervolgens zachtjes de windstille haven binnengegleden. Gepeddeld naar een groep lotgenoten. Toen lagen we echter 9 dik en ben ik met een duwtje van Harry een boot verder gaan liggen.

Aan boord van de Octavus gezellig 2 biertjes gedronken en toen snel gaan slapen. De volgende ochtend 6 uur was het beste moment om te vertrekken.

Het was nog donker, maar er was wind. Iets teveel nu weer natuurlijk. Eenmaal om Vlieland heen even ook een buitje erbij met de noordwest 6 pal de koude druppels in het gezicht. De kleinere boten konden natuurlijk weer eens iets meer afsteken maar ik ben toch maar om de kardinaalton heen gevaren. Toen op weg naar de Slenk.

Voor de wind, "lekker lui zeilen" zei Harry. "Maar we moeten nog kruisen in de Slenk!" riep ik terug. Dat was meteen ook een zeer zwaar stuk. Een "stukje" van maar 2,5 mijl. Maar met stroom tegen, buien, windje 4-5 geen feest.

Met stroom mee had ik alleen het grootzeil gezet, makkelijk bij het overstag gaan. Onmogelijk nu, dus 1 rif in het grootzeil en de genua ongeveer 2/3 uitgedraaid. Slagen duurden soms een paar minuten, soms maar een minuut. Zoals Harry even later demonstreerde kon je niet tever buiten de geul. Met mijn 2,20 diepte leek me dat niet verstandig.

Dus op de stuurautomaat overstag, genua los, genua aan en meteen weer alles voorbereiden en goed om je heen kijken, want er kruisten nog een stuk of 10 singlehanders. En natuurlijk nog wat andere scheepvaart.

Op een gegeven ogenblik zag ik dat Harry vastliep, ramde ik bijna een boei en bijna een mede-singlehander, racede de Kogelwieck voorbij en kwamen er een paar vissers aan. Toen ging ik dus links en rechts verwisselen op de stuurautomaat en werd het tijd voor de reddings-startknop van de motor!

Ik denk dat ik zo'n 5 minuten rustig gemotord heb totdat ik de reddingsboot zag komen om te kijken wat er met Harry aan de hand was en alle scheepvaart weer verdwenen was. Ik baalde er wel van maar de situatie werd echt gevaarlijk. Zodra het weer wat rustiger werd ben ik weer gaan kruisen.

Zodra de Slenk voorbij was snel naar Terschelling, aan Leon die net naar buiten voor gevraagd waar ik kon stempelen. Er bleek een grote klipper te liggen met een mooi stempel. Zonder het grootzeil te strijken en de boot te verlaten kon ik er aanleggen en mijn stempel krijgen. Toen ik zei dat ik nog even bleef liggen om nog koffie te zetten kreeg ik meteen een kop koffie aangeboden van de aardige dame op de "Oban". Toch snel weer op pad want de bedoeling was nu rond 1 uur in Harlingen te zijn, precies als het daar hoogwater was. Dus stroom mee naar Harlingen en stroom mee bij het weggaan. Het liefst ook nog voor de wind naar het zuidwesten zou draaien. De wind werkt zeer goed mee en alles verliep volgens plan! Harlingen-Kornwerd duurde maar 1 uurtje.

Redelijk snel door de sluis en door naar Stavoren. Dit was gelukkig net bezeild met mooie buien die overtrokken: eerst veel wind, dan ijskoude regen dan na regen even heel weinig wind. Toen ik bij Stavoren aankwam was er dus net zo'n bui. Dus in de gierende wind alles weer in orde maken en voorzichtig naar binnen zeilen op een klein stukje genua.

Snel een "bewijs" gehaald. Helaas geen stempel maar een briefkaart van het visrestaurant ....

De wind was nog steeds een beetje westelijk en zou morgen zuid worden en ik "mocht" nog een paar uur zeilen dus snel nog door naar Enkhuizen. Ik kom de haven uit en de wind is weer eens helemaal weg. Lig je daar te dobberen! Binnen een half uurtje racede ik echter al weer met 6 knopen door het IJsselmeer. Een koersje uitgezet om onverlichte boeien te vermijden en met een schitterend maansikkeltje en uitgebreide sterrenhemel toch weer snel naar Enkhuizen gekruist.

Fantastisch: een vlakke zee, 7 knopen snelheid en de melkweg boven je.

Enkhuizen binnengezeild (kruisen door het Krabbersgat, dat kan ook alleen maar om 9 uur 's avonds!) Ik had eigenlijk de oude haven binnen willen zeilen en had ook makkelijk gekund, maar toch maar weer wat moterseconden gebruikt. Aan de hoge kant gaan liggen, stempel gehaald en gaan slapen. Een extra uurtje slaap gepland! Pas om half acht weer weggezeild (nu dus wel zeilend!)

Door de sluis en het IJsselmeer op. Het is bijna bezeild naar Muiden toe en er is een schitterende blauwe hemel, 10 knopen wind heerlijk! Een paar meeuwtjes houden me gezelschap, ze proberen te vissen in mijn kielzog. Doordat het net niet bezeild is passeren tegenliggers (beroeps, op weg naar Enkhuizen) mij op enige afstand. En dat is maar goed ook! Want als ik midden op het meer zit komen er opeens kletsnatte dampen te voorschijn. Boven me is het nog blauw maar om me heen wordt het snel mistiger.

Ik ga permanent "op wacht" staan bij de boeg, maar zie op een gegeven moment echt nog maar een paar scheepslengtes om me heen. Behoorlijk naar! Wordt het dan toch nog een twaalfstedentocht? zo kan ik zeker niet naar Muiden, door de scheepvaartroutes heen. Eerst zet ik koers naar Edam, maar dan bedenk ik me dat ik prima kan ankeren vlak achter Marken. Dank zij de GPS vind ik de MN3 boei en ga daar ten zuiden van, dus buiten het vaarwater voor anker. Prompt zie ik 2 motorboten vlak langs me komen, die dachten dus ook dat het daar veiliger was!

Eigenlijk heel relaxed zo even ankeren. Kopje koffie, beetje opruimen. Twee uur later is het zicht weer bijna perfect en haal ik het anker weer op. Ik heb gelukkig een licht aluminium anker voor dit soort gelegenheden. Een slagje tot het Paard dwars is en door naar Muiden. Een drukke stroom vrachtverkeer toont aan dat ik daar niet had willen zijn in de mist.

De geul voor Muiden is gelukkig net bezeild en ik kan bij de ingang van de haven meteen aanleggen. Een vertrekkende singlehander wijst me er op dat bij het kantoortje van "de Koninklijke" een mooi stempel te halen is. Dat klopt. Terug op de boot ligt l'Esprit net naast me. Ook Wim gaat snel stempelen. "Nu wil ik wel eens weten waar dit voor is" had de mevrouw in het kantoortje gemeld. "Geen tijd voor, vraag maar aan de volgende." We wilden snel weer weg met het einddoel in zicht.

Muiden-Lelystad is net bezeild, een heerlijk tochtje met een strakblauwe hemel en een mooie zonsondergang. Weer even wachten bij de sluis (ongelooflijk veel beroepsvaart) en toen nog een klein stukje zeilen en klaar om 19.11 uur.

Wederom probeer ik tevergeefs de passantenkom in te komen. Het is natuurlijk winterpeil en dan zuidenwind. Weer vastgelopen dus en naast de Griend gaan liggen die ook niet in de passantenkom ligt. Aan boord nog wat gegeten en daarna iets teveel biertjes gedronken aan boord van de Griend. Wel heel gezellig. Eerst naar Muiden bleek toch korter en ook sneller te zijn. De Griend was om 2 uur al binnengekomen als tweede vlak na de Red Spirit.

Heerlijk geslapen, weer eens gedouched, en de volgende dag om 11 uur weer vertrokken naar Muiderzand. Om 5 uur zat ik weer op kantoor, een beetje verdrietig dat het al weer voorbij was.

Henri, bedankt!